Βιβλιογραφία-Πηγές
Βιβλιογραφία
Alfrey Jud., Putnam T. (1996). Η βιομηχανική κληρονομιά. Διαχείριση πόρων και χρήσεις. Αθήνα: ΕΤΒΑ Πολιτιστικό Τεχνολογικό Ίδρυμα.
Arnheim, R. Ποταμιάνος Ιακ. [μτφρ] (2003). Στο “Η δυναμική της Αρχιτεκτονικής Μορφής” Θεσσαλονίκη: University Studio Press.
Αγγελούδη-Ζαρκάδα Σ. (1997) Παλιές Καπναποθήκες και Καπνόσπιτα .Οι συνθήκες εργασίας των Καπνεργατών. Εφημερίδα Καθημερινή, Ένθετο “Επτά Ημέρες”
Αγριαντώνη Χ.,(2003). Βιομηχανική Αρχαιολογία και Κληρονομιά: Επικοινωνίες και Εντάσεις. περιοδικό Αρχαιολογία, τεύχος 89
Αφοι Νικολαΐδου Πατρίκιος, Γ. και Σιναμίδης, Ι., 2007, «Καπναποθήκες, καπνομάγαζα και χάνια στην Ξάνθη. Ταυτότητα σε αποδιάρθρωση», Πρακτικά 5ης πανελλήνια επιστημονική συνάντηση του TICCIH, Το τέλος των γιγάντων, Βόλος
Βακαλόπουλου, Απ.(1992) Ιστορία της Μακεδονίας, 1354-1833. Θεσσαλονίκη: Βάνιας
Βακαλόπουλος, Κ., 1980, Οικονομική λειτουργία του μακεδονικού και θρακικού χώρου στα μέσα του 19ου αιώνα στα πλαίσια του διεθνούς εμπορίου, Θεσσαλονίκη: Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών
Βυζίκας, Ι., (1998) Χρονικό των Εργατικών Αγώνων, Καβάλα: Εκδ. Δημοτικού Μουσείου Καβάλας,
Βύζικας, Ι., 2010, Καβάλα, η Μέκκα του καπνού. Καβάλα: Ινστιτούτο Κοινωνικών Κινημάτων και Ιστορίας Καπνού
Γιακουμάκη, Π. και Χαριτάτος, Μ., 1998, Η ιστορία του ελληνικού τσιγάρου, Αθήνα: Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο
Δέλλιος, Γ. (2014) Αποκατάσταση Κωφοκώτσιου Νιγρίτας Σερρών και επανάχρηση ως μουσείο ιστορικών και φωτογραφικών τεκμηρίων Νιγρίτας. Διπλωματική εργασία, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Διατμηματικό πρόγραμμα μεταπτυχιακών σπουδών Προστασία συντήρηση και αποκατάσταση μνημείων πολιτισμού. Θεσσαλονίκη
Δωροβίνης, Β. (1998). «Βιομηχανική κληρονομιά και βιομηχανικός εξοπλισμός. Το θεσμικό πλαίσιο προστασίας». Στο Ε.Μ.Π./Ε.Ι.Ε., Ιστορικός-Βιομηχανικός Εξοπλισμός στην Ελλάδα, Αθήνα, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Ε.Μ.Π. - Εκδόσεις Οδυσσέας, σσ. 55-61
Εξάρχου, Θ., 1999, Ξάνθη, καπνοβιομήχανοι 1918-1978, Ξάνθη: Πολιτιστικό Αναπτυξιακό Κέντρο Θράκης
Εξάρχου, Θ., 2001, Οι Εβραίοι στην Ξάνθη, Ξάνθη: Πολιτιστικό Αναπτυξιακό Κέντρο Θράκης
Εξάρχου, Θ., 2007, Ξάνθη, Οι καπναποθήκες της, Ξάνθη: Νομαρχία Ξάνθης
Ζιώγα, Π., (1982) Παραδοσιακά κτίρια της νεότερης Καβάλας. Καβάλα
Ζώνιου, Ο. και Κουτσουφλιανιώτη, Κ., 2004, «Οι καπναποθήκες της Καβάλας. Τυπολογία, μορφολογία», Πρακτικά 2ου εθνικού συνεδρίου Ήπιες επεμβάσεις και προστασία ιστορικών κατασκευών, 1, Θεσσαλονίκη: Υπουργείο Πολιτισμού, σελ. 314-324
Θωμαϊδου, Αν. (2007). Η συμβολή του Κλάδου Καπνού στην Ελληνική Οικονομία την περίοδο 1900-1950. Βόλος: Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, τμήμα Οικονομικών Επιστημών. Πτυχιακή εργασία
Ιωαννίδου, Ελ.(1996) Καπνεμπόριο και καπνεργάτες, Αθήνα: ΕΠΤΑ ΗΜΕΡΕΣ-Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
Ιωαννίδης, Γ (1998) Το Καπνικό στην Καβάλα. Μαρτυρίες και στοιχεία από το καπνεμπόριο και την καπνεργασία. Καβάλα: Δημοτικό Μουσείο Καβάλας
Καλλίπος Στεφανίδου, Α., 2007, Η πόλη- λιμάνι της Καβάλας κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας, Πολεοδομική και ιστορική διερεύνηση (1391-1912), Καβάλα: Ιστορικό και Λογοτεχνικό Αρχείο Καβάλας
Καμπούρη, Ε., 2003, «Αρχιτεκτονική κληρονομιά», 7 Ημέρες της Καθημερινής, [αφιέρωμα Η πόλη της Δράμας], 14-09-2003
Κανέλλη, Μ.-Ζ. (2014). Καπναποθήκη Τσιμίνο στην Καβάλα. Θεσσαλονίκη: Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών. Διπλωματική εργασία.
Κοκκίνου, Ζ., (2016). Καπναποθήκη στην οδό Αβδήρων 50 στην Ξάνθη. Αποτίμηση της Φέρουσας Ικανότητας και προτάσεις ενίσχυσης. Διπλωματική εργασία, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Διατμηματικό πρόγραμμα μεταπτυχιακών σπουδών Προστασία συντήρηση και αποκατάσταση μνημείων πολιτισμού. Θεσσαλονίκη
Κουκούλη-Χρυσανθάκη, Χ.,(1996). Βυζάντιο και τουρκοκρατία. Αθήνα: ΕΠΤΑ ΗΜΕΡΕΣ-Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
Λάββας, Γ. (2002) “Επίτομη Ιστορία της Αρχιτεκτονικής. Με έμφαση στον 19ο και 20ο αιώνα”. Θεσσαλονίκη: University Studio Press
Λαζαρίδης Π., (1977) Βιομηχανική Επανάσταση, Βιομηχανική Πόλη. Αθήνα: Λιβάνης
Λαμπριανίδης, Λ., 1997, «Ο καπνός στην Ελλάδα», 7 Ημέρες της Καθημερινής, [αφιέρωμα Η ιστορία του τσιγάρου], 16-11-1997, σελ. 4-7
Λάμπρου, Γ. και Τζανίδης, Μ. (1939), Τα ανατολικά καπνά, Καβάλα Μάντζαρης, Α., 1931, Τα καπνά μας, Αθήνα: Πυρσός Νικολαΐδης, Δ., 1891, Οθωμανικοί κώδικες, ήτοι Συλλογή άπαντων των νόμων της Οθωμ. Αυτοκρατορίας, Κωνσταντινούπολη:
Λυκουρίνου, Κ., (1996).Τα ξένα Προξενεία. Αθήνα: ΕΠΤΑ ΗΜΕΡΕΣ-Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
Μάρη, Ου. (1999). «Το Υπουργείο Πολιτισμού και η προστασία της βιομηχανικής κληρονομιάς», Τεχνολογία, τεύχος 9, σ. 8.
Μοίρα, Π. & Παρθένης, Σπ. (2007). «Παραστάσεις και αντιλήψεις της βιομηχανικής κληρονομιάς στην Τριτοβάθμια Τεχνολογική Εκπαίδευση», εισήγηση στην 5η Πανελλήνια Επιστημονική Συνάντηση της Διεθνούς Επιτροπής για τη Διατήρηση της Βιομηχανικής Κληρονομιάς / TICCIH, 22-25 Νοεμβρίου 2007, Βόλος. Εργαστήριο Αστικού Περιβάλλοντος ΕΜΠ, πρακτικά στην ιστοσελίδα www.ticcih.gr και στον υπό έκδοση τόμο
Μιτζάλης, Κ. (2007). Η μεσοπολεμική βιομηχανική ανάπτυξη της Πάτρας και οι μεταλλαγές στον αστικό ιστό της πόλης. Πάτρα: Περί Τεχνών.
Μιχαλόπουλος, Χ., (2011). Η Ξάνθη του Καπνού. Ξάνθη: Πολιτιστικό Αναπτυξιακό Κέντρο Ξάνθης.
Πετρά, Μ. (2004). Παρουσίαση ενός βιομηχανικού μνημείου: Μια καπναποθήκη της Ξάνθης και οι μνήμες των Δεγκτσήδων. Μεταπτυχιακή διατριβή, Πανεπιστήμιο Αιγαίου.
Πετράκος Β. (2004). “Τα Ελληνικά μνημεία: φωτογραφίες του 1910”. Αθήνα: Η εν Αθήναις Αρχαιολογική Εταιρεία.
Ρεπούση, Μ. (1999). Νέες προσεγγίσεις στην διδασκαλία της Ιστορίας: Η περίπτωση της Εκπαιδευτικής τεχνολογίας. Θεωρητικά προβλήματα και Διδακτική προσέγγιση της Ιστορίας. Αθήνα: Πανελλήνια Ένωση Φιλολόγων
Ριτζαλέος, Β., 2007, Οι εβραϊκές κοινότητες στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη, από τα μέσα του 19ου αι. μέχρι τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, Διδακτορική διατριβή, Α.Π.Θ., Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας
Ρουκούνης, Γ., 2009, «Οι καπναποθήκες της Ξάνθης», στο Μαυρίδης, Δ. (επ.) Ξάνθη, η πόλη με τα χίλια χρώματα, Ξάνθη: Πολιτιστικό Αναπτυξιακό Κέντρο Θράκης, σελ. 105-114
Ρουκούνης,Γ., Ρουκούνη Μ. (1991). Οι καπναποθήκες της Ξάνθης. Ξάνθη: Θρακικά χρονικά. 73-85.
Rainner, S (1992). Εισαγωγή στην βιομηχανική αρχαιολογία. Αθήνα: ΕΤΒΑ, Πολιτιστικό Τεχνολογικό Ίδρυμα
Σιναμίδης, Ιορ. (2022) Καπναποθήκες Καβάλας, Δράμας, Ξάνθης: Το ιδιοκτησιακό καθεστώς ως διαχρονικό κοινωνικό φαινόμενο. Κάστρα της Βιομηχανίας, ΤΕΕ-ΤΚΜ. Θεσσαλονίκη: Ιανός.
Σιναμίδης, I., 2015, «Μετασχηματισμοί των καπναποθηκών στην Ανατ. Μακεδονία και τη Θράκη, υπό το πρίσμα της εξέλιξης της παραγωγικής διαδικασίας και των κοινωνικών μεταβολών», Πρακτικά 2ου Διεπιστημονικού συνεδρίου, Ιστορία των Δομικών κατασκευών
Σιναμίδης, Ι., 2021, «Η εισαγωγή καινοτόμων τεχνολογιών για την κατασκευή των καπναποθηκών των αμερικανικών εταιρειών καπνού στην Ανατ. Μακεδονία και Θράκη στις αρχές του 20ού αι.», Πρακτικά Συνεδρίου για τα 20 χρόνια Δ.Π.Μ.Σ. Α.Π.Θ. Προστασία, Συντήρηση και Αποκατάσταση Μνημείων Πολιτισμού, ηλεκτρονική έκδοση, Αθήνα:
Σκανδάλης, Ελ. (1968). Η καπνική οικονομία εντός διευρωπαϊκών πλαισίων. Αθήνα.
Ιστοσελίδες
Σκέντρου, Ελ. (2013). Παραλλακτικότητα ποικιλιών Καπνού Ανατολικού τύπου ως προς τα Μορφολογικά, φυσιολογικά και χημικά χαρακτηριστικά. Θεσσαλονίκη: Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Τμήμα Γεωπονίας. Μεταπτυχιακή διατριβή
Συλλογικό έργο, Στέλιος Περράκης [επμ], (2014). Στο “Η σύμβαση για την προστασία της Παγκόσμιας Πολιτιστικής και Φυσικής Κληρονομιάς. 40 χρόνια μετά-μια κριτική απομίμηση”.
Αθήνα: Σιδέρης.
Τραγανού-Δεληγιάννη, Όλ. (2006). «Το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Οικομουσείων για την βιομηχανική κληρονομιά», Eν Βόλω, τεύχος 23, Οκτ.-Δεκ., σ. 20-25.
Τρακοσοπούλου, Κ., 2002, «Αρχές της βιομηχανίας στη Δράμα, 1875-1930», Πρακτικά 3ης Επιστημονικής Συνάντησης Η Δράμα και η περιοχή της. Ιστορία και πολιτισμός, Δράμα: Δημοτική Επιχείρηση Κοινωνικής, Πολιτιστικής και Τουριστικής Ανάπτυξης Δήμου Δράμας, σελ. 341-371
Τρακοσοπούλου Τζήμου, Κ. και Χατζητρύφων, Ν., 2004, «Οι καπναποθήκες στην Ανατολική Μακεδονία και τη Θράκη: Αναγνώριση, κατάσταση διατήρησης, τεχνικές αποκατάστασης – ενίσχυσης», Πρακτικά 2ου εθνικού συνεδρίου Ήπιες επεμβάσεις και προστασία ιστορικών κατασκευών, 2, Θεσσαλονίκη: Υπουργείο Πολιτισμού, σελ. 128-141
Χιόνη, Κ., Φιλολόγου-Ιστορικού, Το χρονικό της ελευθερίας, ΕΠΤΑ ΗΜΕΡΕΣ-Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, Αθήνα, 1996
Χόρμπα, Κ.(2012). Η Βιομηχανική Αρχαιολογία και ο Επαναπροσδιορισμός του Δημόσιου Χώρου. Παραδείγματα και τεχνικές από τον Ευρωπαϊκό χώρο. Χανιά: Πολυτεχνείο Κρήτης, Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών. Ερευνητική εργασία
Ξενόγλωσση Βιβλιογραφία
Conil-Lacoste M (1994) “ The story of a grand design: Unesco 1946-1993. People,events and achievemets”. Παρίσι, Unesco Publishing
Goodman, R.,(1988). The role of the tobacco trade in Turkish-American Relationships (1923-1929). Master Thesis, University of Richmond
Lalenis, K. (2015). Tobacco -era in Kavala, Greece: Shaping up Urban Identities" in Jacob, F.,and Dworok, G.(ed) Tabak und Gesellschaft. Von braunen Gold zum sozialen Stigma, Baden-baden.
McKercher, B. and du Cros, H. (2002). Cultural Tourism: The Partnership Between Tourism and Cultural Heritage Management, Binghamton, NY: The Haworth Hospitality Press
Neuburger, M. (2012). Balkan Smoke: Tobacco and the Making of Modern Bulgaria. Ithaca, NY: Cornell University Press
Plastas, M. (2013). “To Know Tobacco”: Museums and Memory. Paper Presented at the Technology Transfer in the Tobacco Industry during the Early Twentieth Century conference, Kavalla, Greece.
Rentetzi, M. (2008). Configuring Identities Through Industrial Architecture and Urban Planning: Greek Tobacco Warehouses in Late Nineteenth and Early Twentieth Century. Science Studies, 21, 64-81
Rix, M.(1955) «The Amateur Historian» https://www.kathimerini.gr/culture/225155/martyries-gia-ti-viomichaniki-klironomia-toy-layreioy/
Sewell, J.P. (1975) “ UNESCO and world politics: Enganging in international relations”, Princeton: Princeton University Press
Shechter, R. (2006). Smoking, Culture, and Economy in the Middle East: The Egyptian Tobacco Market, 1850-2000. London: I.B. Tauris and Company
Unesco Culture of Peace programme (1997) “ UNESCO and a culture of peace: promoting a global movement”. Παρίσι: Unesco publishing
ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΕΣ
https://www.xronometro.com/oxyra-g/
https://www.kathimerini.gr/society/438308/i-voylgariki-eisvoli-stin-anat-makedonia/
http://www.ikkik.gr/the-tobacco-workers-movements
https://kavala-gv.blogspot.com/2010/01/blog-post.html
Παραπομπές σε περαιτέρω βιβλιογραφία/πηγές:
– BGBl. (Εφημερίδα Νομοθεσίας της Δημοκρατίας της Αυστρίας) 432/1933: ανταλλαγή διακοινώσεων μεταξύ της Δημοκρατίας της Αυστρίας και της Ελληνικής Δημοκρατίας σχετικά με τη ρύθμιση των χρηματικών συναλλαγών.
– Αρχεία του Αυστριακού Κράτους: OeStA/FHKA SUS Tabak Hb, 1882-1968. Καπνεργοστάσιο Χάινμπουργκ, Κάτω Αυστρία: αρχεία πρωτοκόλλων 1940, 1941.
– Εφημερίς της Κυβερνήσεως (Τεύχος Πρώτον) 146/25.8.1967: Αναγκαστικός νόμος 56/1967 («Περί κυρώσεως της εν Βόννη υπογραφείσης την 8ην Δεκεμβρίου 1961 μεταξύ της Ελλάδος και της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας Συμφωνίας δια τον διακανονισμόν απαιτήσεων της Ελληνικής Κυβερνήσεως ή Ελλήνων υπηκόων δι’ αφαιρεθέντα καπνά.»)
– R. Dauber jun.: 40 Jahre Rohtabak. Hrg.: Austria Einkaufsorganisation der ATW-AG, Wien 1967. [(γερμ.) Ρ. Ντάουμπερ νεότ.: 40 χρόνια ακατέργαστος καπνός, έκδοση της Austria Tabakwerke AG, Βιέννη 1967]
– Ξανθίππη Κοτζαγεώργη-Ζυμάρη: Η βουλγαρική κατοχή στην Ανατολική Μακεδονία και στη Θράκη 1941-1944. Θεσσαλονίκη 2002. (Λεπτομερής μελέτη σχετικά με την βουλγαρική κατοχή στις προαναφερθείσες περιοχές, ανατύπωση της γερμανικής διαταγής σχετικά με την κατάσχεση καπνών της γερμανικής 12ης Ανώτατης Στρατιωτικής Διοίκησης, Ομοσπονδιακά Αρχεία BArch RH 20-12)
– Rudolf Reiter: Geschichte der Austria Tabakwerke AG vorm. österreichische Tabakregie von 1939-1970. Diss. Wien 1980. [(γερμ.) Ρούντολφ Ράιτερ: Ιστορία της Austria Tabakwerke AG, πρώην αυστριακό Μονοπώλιο Καπνού, 1939-1970. Διδακτορική διατριβή. Βιέννη 1980.)]
– Die Austria Tabakwerke A.G. vorm. Österreichische Tabakregie berichtet über ihre Tätigkeit im Jahre 1947. Wien 1948. [(γερμ.) Η Austria Tabakwerke AG, πρώην αυστριακό Μονοπώλιο Καπνού, εκθέτει τα πεπραγμένα της εν έτει 1947. Βιέννη 1948.]
– Ιστοσελίδα του συνεδρίου Tobacco Roads: Technology Transfer in the Tobacco Industry during the Early Twentieth Century, 5-7 July 2013, Kavala, Greece (https://tobaccoroads2013.ntua.gr/)
Σύμβαση της Γρανάδα για την προστασία της Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς:
https://www.coe.int/en/web/conventions/full-list/-/conventions/treaty/121
5η Πανελλήνια Επιστημονική Συνάντηση της Διεθνούς Επιτροπής για τη Διατήρηση της Βιομηχανικής Κληρονομιάς. «Το τέλος των γιγάντων», TICCIH, 22-25 Νοεμβρίου 2007, Βόλος. Εργαστήριο Αστικού Περιβάλλοντος ΕΜΠ, πρακτικά συνεδρίου στην ιστοσελίδα http://www.ticcih.gr/
. INTERNATIONAL DAY FOR MONUMENTS AND SITES, 18th of APRIL 2006 - THE HERITAGE OF PRODUCTION στο http://www.international.icomos.org/18thapril/2006/2006-event-summary.pdf
https://www.vidaomada.gr/biomixanikiarxaiologia
http://www.dikili-tash.fr/content_gr/presentation/presentation.htm
Νόμος 3028/2002 (ΦΕΚ Α 153/28-06-2002). Ανακτήθηκε από: https://www.forin.gr/laws/law/2795/gia-thn-prostastia-twn-arxaiothtwn-kai-en-genei-ths-politistikhs-klhronomias#!/?article=9637
Νόμος 3028/2002 (ΦΕΚ Α 153/28-06-2002) Ανακτήθηκε από: https://www.wipo.int/edocs/lexdocs/laws/el/gr/gr228el.pdf
Σύμβαση Παγκόσμιας Πολιτιστικής και Φυσικής Κληρονομιάς. Ανακτήθηκε από:
“Τι είναι η προστασία της πολιτιστικής μας κληρονομιάς;” Ανακτήθηκε από: